Gümüş Kanüller gibi Aylık olarak kanül değişimi yerine uzun süreli kullanım sağlanarak hem bütcenize avantaj sağlar hemde sağlığınıza fayda sağlamaktadır. Slikon kanüller sağlık açısından polimer malzemeden üretildiği için oldukça hafif ve yumuşaktır gümüş kanüller gibi tahriş etmezler . (daha&helliip;)
Solunum yetmezliği nedeniyle nefes almayı kolaylaştırmak için gırtlakta, nefes borusunda bir delik açılması ve içine bir boru (kanül) yerleştirilmesi işlemine Trakeostomi denir. Bu hastaların eve taburculuğunda, yakınlarının trakeostomili hasta bakımı hakkında eğitim almaları gerekir.
Trakeostomili hasta bakımı hijyen açısından son derece önemlidir.Gırtlakta trakeostomi açılan bölge açık yara olduğundan temiz tutulmalı kızarıklık, akıntı, koku varlığı açısından değerlendirilmeli gerekirse antiseptik solüsyonlar ile gazlı bez yardımıyla temizlenmelidir. Trakeostomi kanülü boyun bağı gazlı bez veya cırtcırtlı orjinal Trakeostomi bandı ile boyuna sabitlenmelidir.
Trakeostomi kanülünün balonu (cuff, kaf) vardır. Bu , iç balonu dışarıdaki baloncuğa bağlayan ince bir hortum mevcuttur.
Dış baloncuk basıncı iç balon hakkında fikir verir. Bu dış baloncuğun kulak memesi kıvamında olması gerekir balon vasıtası ile solunum cihazının verdiği hava ağız ve burundan kaçmadan direk akciğerlere gider.
Balon ayrıca yutma fonksiyonu olmayan hastada tükrük ve ağız içi salgıların akciğere kaçarak enfeksiyona yol açmasını engeller.
Hergün baloncuğun şişkinliği kontrol edilmelidir.Yutma fonksiyonu olan hava yolunu koruyup tükürüklerini yutan , solunum cihazına bağlanmayan hastada , doktor kontrolünde gerekirse balon indirilebilinir.
Hastanın akciğerinde biriken balgamları temizlemek adına aspiratör denilen özel bir vakum cihazı kullanılır, ucuna takılan ince hortum (aspirasyon sondası) vasıtası ile balgamlar kanülün içinden ilerletirek bronşlar ve akciğerin içinden temizlenir.
Aspirasyon sondası ile 12-15 cm kadar içeri girebilir, ancak balgamları temizleme işlemi en fazla 15 sn sürmelidir.Değişik kalınlıkta aspirasyon sondaları kullanılır mevcut kanülün iç çapının yarısından daha kalın sondalar kullanılmamalıdır.
Hastanın balgam yoğunluğuna göre değişmekle birlikte , balgamları 2-3 saatte 1 temizlenmelidir.
Trakeostomili hastaya oksijen vermek için t-tüp (easy breath) isimli parça kullanılır, kirlenirse hemen kirlenmez ise gün aşırı değiştirilmelidir. Bu parça ile hasta nemlendirilmiş oksijen desteği altında solur.
Trakeostomi kanülünün ucuna uzatma parçası bağlanır ve balgam ile kirlendiğinde hemen değiştirilmeli temiz kalırsa da 4-5 günde 1 değiştirilmesi önerilir.
Bu hastalarda solunum makinesi ile verilen hava nemli olmayacağından uzatma parçasının arkasına nem tutucu filtre konmalı ve kirlenirse hemen kirlenmez ise 2 günde 1 değiştirilmelidir.
Solunum cihazını mikroplardan korumak için cihazla solunum devresi arasına antibakteriyel filtre yerleştirlip 2 günde 1 değiştirilmelidir.Trakeostomi kanülünü solunum cihazına bağlayan plastik hortumlar(ventilatör devresi) ise kirlenmedikleri sürece ayda 1 değişmelidir.
Kanül değişimi için ayda 1 hastaneye başvurmalı ve doktorlar tarafından değiştilmelidir. İç kanülü olan trakeostomi kanülleri ise 3 ayda 1 değiştirilmelidir.
İç kanül hergün çıkarılarak su ve sabunla temizlenip tekrar takılmalıdır. Solunum Cihazının bakımları üretici firmanın direktifleri doğrultusunda yaptırmak gerekmektedir.
Trakeostomi işlemi acil durumlarda, nefes yolları aniden tıkandığında, yüzünüz veya boynunuzda travmatik yaralanmalar meydana geldiğinde başvurulan nadir bir uygulamadır. Çoğu durumda sağlık durumunuzun uzun bir süre boyunca solunum makinesi (vantilatör) kullanılmasını gerektirdiği durumlarda trakeostomi işlemi zorunlu olarak uygulanmaktadır. Hasta kendi kendine nefes almaya başladığı zaman sonlanır.
İŞLEM NİÇİN UYGULANIR?
Aşağıdaki durumlarda Trakeostominin yapılması gerekli olabilmektedir:
Acil yardım olarak trakeostomi:
Çoğu durumda trakeostomi işlemi hastane şartlarında yapılmaktadır. Ancak bazen hastane dışındaki bazı vakalarda da boğazdan delik açılması gerekebilir. Acil olarak boğazdan delik açılmasını gerektiren durumlara trafik kazaları veya başka herhangi bir iş kazası örnek verilebilir. Hastane dışında yapılan bu uygulamaya “krikotirotomi” veya “krikotriodotomi” denir. Ancak işlem hastane dışında gerçekleştirildiği için bir dizi komplikasyon riski taşımaktadır. Kişi hastaneye getirildikten sonra krikotirotomi işlemi ile açılan delik trakeoya dönüştürülür.
RİSKLER NELERDİR?
Trakeostomi uygulaması genellikle güvenli olmasına rağmen cerrahi işlemden sonra bazı komplikasyonlar gelişebilir. Ortaya çıkan komplikasyonlar genellikle acil durumlarda yapılmak zorunda kalınan Trakeostomiden kaynaklanmaktadır. Riskler şunlar olmaktadır:
Açılan delikte daralma oluşması,
Kanama,
Deri altında yer alan dokularda hava birikimi,
Enfeksiyon
Göğüs boşluğundan çıkamayan hava nedeniyle akciğerlerin zarar görmesi,
Trakeostomi borusunun yerinden çıkarak boğaza kaçması,
İnce borunun tıkanması
Trakeostomi tüpünün yerinde kalmasının uzun sürmesi ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Aşağıda karşılaştığınızda doktora başvurmanızı gerektiren bazı belirtiler yer almaktadır:
Hastanede kalış
Trakeostomi işleminden sonra vücudunuz iyileşinceye kadar bir kaç gün boyunca hastanede kalmanız gerekecektir. Hastanede kalış süresi boyunca aşağıdaki malzemeleri yanınızda bulundurmanız yararınıza olacaktır:
Kendinizi rahat hissetmenizi sağlayacak pijama gibi giysiler ve terlikler yanınıza alınız.
Diş macunu, fırçası ve tıraş takımları gibi kişisel bakım malzemelerini çantanızda bulundurunuz.
Vakit geçirmede size lazım olacak kitap ve dergi alınız.
İşlemden sonraki ilk zamanlarda konuşamayacağınızdan dolayı, iletişim kurmak için kâğıt ve kalem bulundurunuz.
NELER BEKLENEBİLİR? ÖNCESİ VE SONRASI
Bu işlem genel anestezi altında ve ameliyathane koşullarında yapılması tercih edilir. Genel anestezi uygulandığı için uyur halde ve bilinçsiz kalırsınız. Ancak bazı durumlarda eğer işlem ameliyathanede yapılmayacaksa veya genel anestezi risk oluşturuyorsa, lokal anesteziye başvurulabilir.
Cerrahi trakeostomi:
Cerrahi işlem bir ameliyathanede veya hastane odasında yapılabilir. Cerrahi işlem sırasında ameliyatı yapan cerrah genellikle boynun alt kısmında yatay bir kesi oluşturur. Cerrah, kesinin etrafındaki kasları dikkatli bir şekilde çekerek nefes yolunun havayla temas etmesini sağlayacak şekilde tiroit bezinden bir parça kestikten sonra ince bir tüpü açılan deliğe yerleştirir. Takılan tüpün delikten dışarıya veya içeriye kaymasını engellemek için tüpe bir yüz kapağı ve boyun sargısı takılır.
Trakeostomi işleminden sonra neler beklenebilir?
Vücudunuzun yeterince iyileşmesi için birkaç gün hastanede kalmanız gerekecektir. Bu süreçte trakeostomi ile zaman geçirmeyi ve yan etkileriyle başa çıkma gibi bazı bilgiler edineceksiniz. Kanül takılı olan süreçte öğrenebileceğiniz bazı hususlar şunlar olmaktadır:
Kanül ile nasıl ilgileneceğiniz: Görevli hemşire kanülü nasıl temizleyeceğinizi ve nasıl değiştireceğinizi size gösterecektir. Oluşabilecek enfeksiyonları önlemek için kanülü günde en az iki defa temizlemeniz gerekecektir. Kanül takılı olduğu sürece temizleme ve değiştirme işlemlerine devam edeceksiniz.
Trakeostomi işlemi sonrası konuşma: İşlemden sonra nefes borusundan çıkan hava tüpten dışarı çıktığı ve ses tellerine yetişemediği için konuşmaya çalıştığınız halde konuşamayacaksınız. İletişim için bir kalem ve kâğıt yanınızda bulundurmanız gerekir.
Trakeostomi işleminden sonra yeme: Uygulamadan sonra iyileşme sürecinde, vücudunuzun yeme ihtiyacının giderilmesi ya damar yoluna verilen serumlarla ya da mideye doğrudan bağlanan bir tüp ile sağlanmaktadır.
7/24 Canlı Destek
whatsapp
phone
