CPAP-BPAP Uyku Cihazı Nedir?
Belirli düzeyde tıkayıcı uyku hastalığı-apnesi olan ve operasyonun yetersiz olacağı hastalarda hava yolunun gece sürekli açık kalmasını sağlamak için kullanılan cihazlardır. Genel olarak PAP tedavisi diye adlandırılır.
CPAP (Contnous Positive Airway Pressure) BPAP(Bilevel Positive Airway Pressure) cihazları, doktor tarafından belirlenen basınçlı hava olarak maske vasıtası ile hava yoluna ileterek, kasların gece boyunca çökmesini engeller. Hava yolunun açık kalmasının sonucunda oksijen düşmeleri engellenmiş olacaktır.
Cihazlar ağız içinde sürekli ya da değişken bir pozitif basınç oluşturarak etkisini gösterir. Apne hastalarının %70’i bu tedaviye uyum sağlamakta ve cihazı düzenli kullanmaktadır.
Yaşı ne olursa olsun apne-hipopne indeksi 30’un üzerinde olan hastalarda; ayrıca indeksi düşük olsa bile gündüz aşırı uyku durumu mevcut kişilerde, tedaviye uyum problemi olmadıkça ilk seçenek CPAP veya BPAP cihazı olmalıdır.
CPAP tedavisi, düzenli kullanıldığı sürece TUAS olgularında bugün için en etkili tedavi yöntemidir.
CPAP –BPAP cihazları ve kullanımı:
CPAP ve BPAP cihazları özel bir burun maskesiyle devamlı pozitif basınç ya da iki seviyeli pozitif basınç üreten bir tür hava kompresöründen oluşur. İlk üretildiklerinde oldukça büyük hacimliyken ve gürültülü çalışırken, şimdi bir çantaya girebilecek-komodinin üzerinde rahatça yer bulabilecek boyuta inmişlerdir ve çok sessiz çalışabilmektedirler. Küçük boyutları sayesinde tatile-yolculuğa giderken hastalar cihazlarını kolayca beraberlerinde götürebilmektedirler. Maskelerin boyutları da iyice küçülmüş ve yalnız burnu örter duruma gelmiştir.
Bu cihazlar ağız içinde sürekli yada değişken bir pozitif basınç yaratıp dokuların gevşemesini ve hava yolunu daraltmasını engelleyerek etkisini gösterir. Doğal olarak, bunun için gerekli olan hava basıncı her hastada farklıdır. Tanı konulduktan sonra, ikinci gece bu cihazla yapılan çekim sırasında basınç en düşük değerden başlanarak uyku sırasında kademeli biçimde arttırılır; en sonunda uykunun her döneminde ve her pozisyonda solunum düzensizliklerini ve horlamayı ortadan kaldıran değer bulunur. Bundan sonra hasta geceleri evinde cihazını belirlenen bu basınçla kullanır. Solunumun rahatlaması ve horlamanın giderilmesiyle hasta rahat ve kesintisiz uyumaya başlar. Hastalar genellikle deneme gecesinin ardından uykularındaki olumlu değişimi fark ederler; uzun süreden beri ilk kez bu kadar iyi uyuduklarını ve dinlenmiş olarak kalktıklarını ifade ederler. Birkaç gün içinde uyku tamamen normal hale gelir ve hastalığın neden olduğu daha önce sıralanmış olan bütün belirtiler kısa sürede ortadan kalkar. Bu olumlu gelişme, hastaların alete uyumunu daha da kolaylaştırır. TUAS hastalarının %70’i bu tedaviye uyum sağlamakta ve cihazı düzenli kullanmaktadır.
PAP tedavisi, hangi düzeyde (şiddette) olursa olsun, tüm TUAS olgularında bugün için en etkili ve kesin tedavi yöntemidir. Ancak bu etki, cihaz düzenli kullanıldığı sürece geçerlidir. Hasta cihazı takmadan uyursa, horlama ve solunum düzensizlikleri eskisi gibi devam eder.
